یخدان مير فتاح
ملایر
یخدان مير فتاح
بناي گنبدي شکل يخچال مير فتاح در ابتداي جاده ملاير به بروجرد و در فاصله 2 کيلومتري ملاير واقع شده است. اين بنا در دوره قاجاريه توسط مير فتاح شيخ الاسلام و فرزندش محمود فتاحي شريف الملکف جهت انباشت يخ درفصل سرد و استفاده از يخها در فصول گرم، ساخته شده است. ارتفاع يخچال از سقف گنبدي آن تا کف 16 متر و قطر آن در سطح زمين 12 متر ميباشد. يخچال داراي دو در است، که يکي مخصوص ورود آب و ديگري با يک راه پله، محل برداشت يخ ميباشد. اين بنا از جمله جاذبههاي استان محسوب ميشود. سقف گنبد از دو لايه آجر و قسمت داخلي و خارجي و در بين آنها، خشت به كار رفته و به شكلي است كه ضخامت خشت بين دو لايه آجري، از پايين به بالا كمتر ميشود. علت بكار گيري اين نوع مصالح، جلوگيري از نفوذ گرما به داخل يخچال و ممانعت از به هدر رفتن سرما بوده است.
شهر سامن و تپه مصلي:بناهاي متعدد تاريخي در شهر سامن از جمله برج خشتي سامن که قدمت آن به حدود 700 سال قبل ميرسد، نشان از ظرفيتهاي اين مکان براي گردشگري است. ارتفاع برج در ابتدا 4 طبقه بوده که در زمان جنگ جهاني و در جريان حمله روسها، طبقه بالايي آن با توپ تخريب شد. سامن، شهري کوچک و کم جمعيت است اما باسوادي صد در صدي جمعيت آن، اجراي طرحهاي توسعه را تسهيل ميکند.